Denizli Alternatif Haber

İrfan O. Hatipoğlu/DİSK Emekli-sen Denizli YK üyesi

Genel anlamda emekli/emeklilik kavramı, belli bir yaşa erişen, çalışma gücü azalan, iş yaşamından uzaklaşmaya gereksinim duyan bireyin, kalan ömrünü daha mutlu ve gönenç içinde yaşamını devam ettirmesini sağlayan düzenli bir gelire sahip olmayı içerir. Ülkemizde bu kapsama girenlerin oranı, toplam nüfusun yüzde 19’unu oluşturuyor. Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan yaşlılık ve dul/yetim aylığı almaya hak sahibidir.

      Ülke nüfusunun beşte birin oluşturan, üretime katkısını sonlandırıp, ürettiği zenginliğin artı değerinden yararlanarak gönenç içinde yaşama beklentisi olan emekliler, tek adam iktidarının uyguladığı, neo liberal ekonomik politika, üretilen zenginliği kayırmacı anlayışla dağıtma çabası, yaşlılık aylığı alan emeklileri “derin yoksulluk” içine sürükledi. Günlük yaşamlarını belediye bankları üzerine, pazarların dağılma saatlerine hapsetti. Sürdürülebilir olmayan bu duruma karşı, başta aylık gelirlerinin ve sosyal haklarının düzeltilmesi olmak üzere ülkede demokrasinin, adaletin, hak ve özgürlüklerin geliştirilmesi, zenginliğin eşit paylaşılması, oluşturulan korku ikliminin yırtılması için sendikal örgütlenme mücadelesi başlatıldı/sürüyor.  

       Genel anlamda sendika; yaşamını işgücünü satarak kazanan bireylerin çıkarlarını/haklarını geliştirmek ve korumak amacıyla kurulmuş “hak arayışı” örgütlenmesidir. Emekli sendikacılığı ise kamusal alanda, geniş tanımlı “hak arayışını” kapsar. Fakat emekli sendikası/üyeleri, kuruluş/yasallaşma sürecindeki zorluklar nedeniyle emeklilerin gelir arttırıcı, sosyal haklarının geliştirici mücadeleyi ötelemiş, siyasi mücadeleyi öne çıkartarak marjinalleşmiş/kitleselleşemiyor. Deneyimli, birikimli ve iş sözleşmeleri ile bağımlı olmayan emekliler, bu nedenle geniş tanımlı hak arayışına yeterli katkı yapamıyor.

     Emekli Sendikalarının kitlesel hale gelmesi ve etkinliğinin artması için üyelerinin kamusal alanda -var olan- kullanabilecekleri haklarını bilmeleri ve bu haklarını etkin kullanmalarını sağlayacak çalışma içine girmelidir. Yapılan araştırmalarda emeklilerin ağırlıklı bölümü, var olan haklarını bilmiyor. Bilmediği için yararlanamıyor. Örneğin, emeklilerin tamamı yaşlı. Yoksullaşmanın derinleşmesi ve konutların küçülmesi ile çocukları ile birlikte yaşamayı “yük” durumuna getirdi. Yalnız yaşamalarına ve ölümlerine yol açıyor. Yine yaşlı insanların sağlık sorunları var. Büyük bölümü randevu alamıyor. Doktorun önerdiği sağlık izlencesini doğru tamamlayamıyor. Kamunun sunduğu bu hizmetlerin iyileştirilmesi, var olandan etkin yararlanması için izleme birimleri oluşturmalıdır. Yine yerel yönetimlerin emeklilere/yaşlılara sunduğu hizmetlerin çeşitlendirilmesi ve ulaşılabilir kılmak için çalışmalar yapmalıdır.  

      Emekli sendikaları, üyelerinin günlük yaşamına dokunan çalışmalar yapmazsa kitleselleşmeleri, kamusal etkinliğini arttırması çok zor. Bunu yaptıklarında demokrasi, hak ve özgürler alanında mücadeleleri daha etkili olacaktır.